Maki-e, nghệ thuật trang trí sơn mài truyền thống Nhật Bản

Phía sau một tác phẩm Maki-e cầu kì, sống động và có chiều sâu là cả một quá trình lao động miệt mài, cần mẫn, khéo léo và đòi hỏi sự tập trung cao độ. Nếu có dịp xem tận mắt quá trình một tác phẩm ra đời, bạn sẽ bị cuốn hút ngay vào bầu không khí tập trung cao độ của người nghệ nhân, đến nỗi có thể quên cả thở. Mọi hành động diễn ra một cách từ tốn, chậm rãi nhưng không thiếu cũng chẳng thừa. Sáng lấp lánh trên nền sơn mài tối màu, từng chi tiết dần được họa hình, khiến người dõi theo không khỏi xúc động.

Sự ra đời của bút máy Maki-e

Dòng bút Namiki của Pilot

Maki-e thường được thấy trên những chiếc hộp, đĩa ăn, tranh treo tường,... và cả bút máy. Bút máy Maki-e đã ra đời từ năm 1925 dưới bàn tay của nghệ nhân Shisui Rokkaku và Gonroku Matsuda và được mang sang các nước phương Tây giới thiệu, bởi Ryosuke Namiki và Masao Wada - 2 người sáng lập của hãng Pilot, Nhật Bản. Năm 1931, với trung tâm là Gonroku Matsuda, một nhóm các nghệ nhân tên là Kokkokai được thành lập, với nhiệm vụ là nghiên cứu, phát triển và nâng cao chất lượng của bút máy Maki-e. 

Về sau, những chiếc bút máy Maki-e xa hoa và lộng lẫy của Pilot được đưa vào trong một dòng bút riêng, gọi là Namiki. Kế thừa thật tốt tinh thần và kỹ thuật từ quá khứ đến hiện tại, dòng bút Namiki luôn khiến bao người phải thổn thức bởi vẻ đẹp sâu thẳm và tuyệt vời nhất chính là sự độc nhất vô nhị của mỗi chiếc bút. 

Những chiếc bút Namiki đẹp lộng lẫy của Pilot

Maneki-neko, nằm trong bộ sưu tập Emperor, được tạo thành bởi bàn tay của nghệ nhân Masaru Hayashi, sử dụng kỹ thuật kết hợp giữa Togidashi và Taka Maki-e. Mẫu chú mèo may mắn này chỉ có 99 chiếc trên toàn thế giới. Giá bán trên trang gouletpens.com là 9.600USD và giá đề nghị từ Pilot là 12.000USD/chiếc. 

Bút máy Maneki-neko thuộc bộ sưu tập Emperor

Cũng nằm trong bộ sưu tập Emperor, chiếc bút Murasaki Shikibu được đặt tên theo nữ văn sĩ Murasaki Shikibu, tác giả của The Tale of Genji. Phần thân bút nổi bật với họa hình nữ văn sĩ trong bộ trang phục truyền thống của quý tộc thời Heian, nắp bút trang trí giàn hoa Tử Đằng. Chiếc bút này là tác phẩm của nghệ nhân Shinsai, giá bán trên trang gouletpens.com là 5.600USD và giá đề nghị từ Pilot là 7.000USD/chiếc. 

Bút máy Murasaki Shikibu trong bộ sưu tập Emperor 

Giá mềm hơn chút đỉnh là những chiếc bút trong bộ sưu tập Yukari, 1.120USD là giá bán trên trang gouletpens.com và giá đề nghị từ Pilot là 1.400USD/chiếc. Bộ sưu tập Yukari khắc họa vẻ đẹp của thiên nhiên bốn mùa bằng sự kết hợp các kỹ thuật Togidashi-Taka Maki-e và Raden.

Bút máy Kusudama trong bộ sưu tập Yukari, được chế tác bởi nhóm Kokkokai

Đối lập với vẻ đẹp sâu thẳm của Emperor, bộ sưu tập Yukari Royale bao gồm những tác phẩm mang họa tiết nhã nhặn như hoa lá, chim muông,... Kỹ thuật chính được sử dụng là Togidashi-Taka Maki-e. Giá bán trên trang gouletpens.com là 5.400USD, và giá đề nghị từ Pilot là 6.750USD/chiếc. 

Bút máy Parrot with Peach trong bộ sưu tập Yukari Royale, tác phẩm của nghệ nhân Masaru

Có mức giá mềm nhất trong dòng bút Maki-e của Pilot, bộ sưu tập Nippon Art lấy cảm hứng từ những hình ảnh đại diện cho Nhật Bản như núi Phú Sĩ, Hagoita, Kendama, Origami,... Kỹ thuật chính được sử dụng là Hira Maki-e. Giá bán đề nghị từ Pilot là 750USD và giá trên trang gouletpens.com là 600USD/chiếc.

Bút máy Crane and Turtle thuộc bộ sưu tập Nippon Art, tác phẩm của nhóm Kokkokai

Dòng bút Maki-e của Pelikan, sự xa hoa không tưởng

Không kém cạnh Pilot, hãng bút máy xa hoa danh tiếng Pelikan của Đức cũng có dòng bút Maki-e của riêng mình và có nhiều mức giá để người sưu tập lựa chọn, một số chiếc có giá bán đề nghị từ 6.500USD trở lên và một số thì để sở hữu, bạn phải đấu giá vì chỉ có 88 chiếc trên toàn thế giới! 

Ginko & Maple Leaves

Bút máy Ginko & Maple Leaves, được bán trên trang nibs.com với giá 6.000USD và giá bán đề nghị của Pelikan là 7.500USD. Mùa thu lãng mạn và cổ kính của nước Nhật được gói gọn trong hình ảnh những chiếc lá ngân hạnh và lá phong mềm mại như vừa rơi khỏi cành trong cơn gió thu đầu tiên. Chiếc bút này đã đoạt giải "Best Urushi Arts Pen" của American Magazine Pen World vào năm 2014. 

Tác phẩm Blue Mount Fuji

Bút máy Blue Mount Fuji, nằm trong bộ sưu tập Unique Collection 2014, tác phẩm của nghệ nhân Yoshiaki Nitta. Sử dụng kỹ thuật Togidashi-Taka Maki-e để khắc họa hình ảnh núi Phú Sĩ - biểu tượng của Nhật Bản, và 3 chim hạc bay trên núi tượng trưng cho may mắn và sự trường thọ. Chiếc bút này có giá khởi điểm là 2.600EUR.

Bút máy Ivy của Pelikan

Cũng nằm trong bộ sưu tập Unique Collection 2014 và có giá khởi điểm là 2.600EUR, chiếc bút Ivy nổi bật với sắc vàng bao phủ khắp thân và nắp bút. Theo thần thoại Nhật Bản, Ivy - dây thường xuân - là biểu tượng của trường thọ và sức sống mãnh liệt. Mỗi chiếc lá đều được họa hình tỉ mỉ từng chi tiết nhỏ bằng kỹ thuật Togidashi-Taka Maki-e. 

Có tất cả 12 mẫu bút đấu giá với giá khởi điểm 2.600EUR, mỗi chiếc mỗi vẻ, đều chứa đựng tài năng, óc sáng tạo và sự lao động cần mẫn miệt mài của người nghệ nhân. 

Nếu thích xa hoa hơn nữa, bạn có thể ngắm nghía qua các tác phẩm trong nhóm đấu giá giá khởi điểm 5.500EUR, có 5 mẫu là Wealth Violet, Health Green, Wealth Gold, Health Gold, Sharakku & Utamaro, đẹp lộng lẫy và rạng ngời!

Health Green

Được chế tác bởi bàn tay của nghệ nhân Mushu Yamazaki, Health Green là chiếc bút nằm trong nhóm tác phẩm đấu giá với giá khởi điểm 5.500EUR. Khác biệt với ánh vàng thường thấy của Maki-e, Health Green thu hút người nhìn với sắc xanh lá làm chủ đạo. 6 chiếc bình hồ lô trên chiếc bút tượng trưng cho cuộc sống khỏe mạnh và trường thọ, vì 6 bình hồ lô được phát âm là "Mubyo" trong tiếng Nhật, đồng âm với "Mubyo" có nghĩa là không bệnh tật.

Wealth Violet

Một số tác phẩm nằm trong phiên bản cực kì hiếm có của Pelikan

Vẻ đẹp huyền ảo đúng như tên gọi Fantasia của chiếc bút

Bút máy Fantasia, sở hữu vẻ đẹp lộng lẫy đến sững sờ với ý tưởng chủ đạo là hoa văn Komon truyền thống thường được sử dụng cho trang phục Kimono. 8 hình lục giác mỗi hình đều được trang trí khác nhau với sự tỉ mỉ không tưởng, tô điểm với những đóa hoa anh đào nhấn nhá trên khắp thân và nắp bút. Màu nền sâu thẳm một cách đặc biệt của bút được tạo nên bởi kỹ thuật Byakudan-nuri. Kỹ thuật Maki-e được sử dụng để trang trí Fantasia là Kaga Togidashi-Taka. Là một tác phẩm nằm trong phiên bản giới hạn, chiếc bút này chỉ có 88 chiếc trên toàn thế giới. 

Logo Pelikan trên đỉnh nắp và chữ kỹ của nghệ nhân ở đuôi bút được vẽ thủ công bằng kỹ thuật Maki-e

Set Genji

Lấy cảm hứng từ tác phẩm "The Tale of Genji", set bút Genji bao gồm 2 chiếc bút khắc họa nam nữ anh hùng của bộ truyện là Hikaru Genji và Aoi no Ue với những chi tiết trang trí khác như mây trời, cỗ xe ngựa,... mang đậm nét Nhật Bản xưa cổ. Set bút ra mắt vào năm 2002 với số lượng giới hạn chỉ có 60 set. 

Nguồn : butsuutap.vn